Skip to Navigation Skip to Content Skip to Search Skip to Site Map
Search

Kia kaha te reo Māori

 

To celebrate Te Wiki o te Reo Māori, Te Tumu Research Committee is showcasing the exceptional work of Māori postgraduate students writing their theses in te reo Māori. Roma Donaldson-Gush talked to Kahurangi Tipene, and asked her to share some insights about her rangahau.

Kia kaha te reo Māori te kaupapa matua o tēnei wiki.  Hei whakamana i tō tātou reo Māori, kua kōrero atu a Roma Donalson-Gush ki ētahi o ngā tauira Māori e tuhi ana i ā rātou ake tuhinga roa (Tohu Paerua, Tohu Kairangi rānei) i te reo Māori.  Ia rā o te wiki nei, ka whakaatu ai tētahi o aua tauira, i tēnei rā, ko Kahurangi Tipene tērā.

Ko Kahurangi Tipene, Nō Waikato me Ngāpuhi

E mahi ana a Kahurangi i tana Tohu Kairangi, ā, he tauira ia nō Te Tumu me te Pūtaiao. Ko te tino pūtake o tōna ake rangahau, he waha ake i ngā wheako a tētahi whānau i Tauranga e mau nei i tētahi irakē. Ka mutu, ko tāna tūponotanga ka whanake mai ai te mate pukupuku puku, me te mate pukupuku uma. Ko ia hei māngai mā te iwi irakē.

Nā te aha koe i whiriwhiri ai i tēnei huarahi ki te tuhi i tō tuhinga whakapae i roto i te reo Māori?

“He pai ake mooku te tuhi me te whakaputu i ngaku whakaaro, koorero, wairua ki te reo Maaori. Nooku i te koohanga, kura kaupapa, wharekura i poipoi i taku reo Maaori.”

 

He aha ngā āhuatanga matua, ngā hua me kī, kua puta i tō kōwhiringa ki te tuhi i roto i te reo Māori?

“Ko ngaa hua ka puta i tooku koowhiringa ki te tuhi i roto i te reo Maaori, kia puta pai ai he rauemi maa taatou te iwi Maaori, maa ngaa whaanau Maaori hoki, kia whakaako ai raatou i ngaa aahuatanga katoa o te irakee. Ka mutu, he tohu kia whakakipakipa i te hunga e mataku ana ki te tuhi i te reo Maaori. Anei, he tauira teenei maa koutou.”

He kupu tohutohu, he kupu akiaki rānei āu mō ngā tauira e hiahia ana ki te whai rangahau i roto i te reo Māori?

“Kei ngaa ika aa whiro o te reo Maaori, koutou e kaingaakau ana ki te reo Maaori, teenaa whiua ki te ao. Kia kaha te tuhi me te koorero i te reo Maaori, ahakoa hapa mai, aha mai. Mirimiri atu ki ngaa pokowhiwhi o tauira kee e manawanui ana ki te reo Maaori. Ka taea e koutou.”

Comments are closed.